Airbus – konsorcjum europejskie zajmujące się produkcją samolotów, spółka zależna Airbus Group (dawniej EADS). Siedziba koncernu znajduje się w Tuluzie we Francji.
Airbus zatrudnia około 50 tysięcy pracowników w różnych państwach Europy: Niemczech (Hamburg), Francji (Tuluza), Wielkiej Brytanii(Bristol) i Hiszpanii (Sewilla), a od 2009 roku także w Chinach (Tiencin). Spółki zależne od firmy znajdują się w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Chinach i Indiach.
Historia Airbusa rozpoczęła się w 1967 roku, kiedy ministrowie Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii na lipcowym spotkaniu zdecydowali, że:
| „ |
W celu wzmocnienia współpracy europejskiej w dziedzinie techniki lotniczej, a tym samym wsparciu rozwoju gospodarczego i postępu technologicznego w Europie, do podjęcia odpowiednich działań na rzecz wspólnego rozwoju i produkcji Airbusa.
For the purpose of strengthening European co-operation in the field of aviation technology and thereby promoting economic and technological progress in Europe, to take appropriate measures for the joint development and production of an Airbus.
| ” |
Airbus A330 – szerokokadłubowy samolot pasażerski dalekiego zasięgu
29 maja 1969 roku na pokazach lotniczych w Le Bourget we Francji podpisano umowę inicjującą projekt A300 – pierwszego dwusilnikowego szerokokadłubowego samolotu pasażerskiego na świecie. Konsorcjum Airbus Industry zostało oficjalnie założone w 1970 roku w celu konkurowania z amerykańskimi korporacjami takimi jak Boeing, Lockheed czy McDonnell Douglas. W skład konsorcjum weszło przedsiębiorstwo francuskie France’s Aerospatiale oraz cztery przedsiębiorstwa niemieckie skupione w grupie Deutsche Airbus: Messerschmittwerke, Hamburger Flugzeugbau, VFW GmbH oraz Siebelwerke ATG[4]. Kilka lat później do spółki dołączyło hiszpańskie przedsiębiorstwo Construcciones Aeronauticas SA.
Lot pierwszego produkowanego przez Airbusa samolotu – A300 – odbył się 28 października 1972 roku w Tuluzie i zakończył się sukcesem. Dwa lata później, 23 maja 1974 roku, Airbus A300 wykonał swój pierwszy komercyjny lot na trasie Paryż – Londyn w liniach Air France[5].
Następnym samolotem wyprodukowanym przez firmę był Airbus A310, w którym zastosowano nowe elektroniczne systemy kontroli lotu. W 1984 roku oficjalnie ogłoszono rozpoczęcie projektu A320 – samolotu średniego zasięgu wyposażonego, jako pierwszy na świecie, w technologię fly-by-wire[6]. Uroczyście samolot zaprezentowano w Tuluzie lutym 1987 roku. Na ceremonii obecnych było około 1400 gości, w tym książę i księżna Walii oraz ówczesny premier Francji Jacques Chirac[6]. Samolot osiągnął spektakularny sukces na rynku, stając się najliczniej zamawianym modelem.
Cztery miesiące po pierwszym locie A320 firma rozpoczęła projektowanie dużych samolotów długodystansowych – dwusilnikowego A330 i czterosilnikowego A340[7]. Samoloty ukończono odpowiednio w 1991 i 1992 roku. W międzyczasie trwały prace nad wydłużoną i skróconą wersją modelu A320 – samolotach A321 i A319. Pierwszy z nich odbył swój pierwszy lot w marcu 1993 roku, drugi trzy miesiące później[8].
1 maja 1996 roku firma oficjalnie ogłosiła rozpoczęcie prac nad dużym samolotem pod nazwą Airbus A3XX[9]. Nad projektem pracowało około 600 osób, wzięło w nim udział 1000 firm z całego świata, w tym 800 ze Stanów Zjednoczonych, Rosji i Azji[10]. Efektem projektu był samolot Airbus A380 – największy samolot pasażerski na świecie – który został publicznie zaprezentowany 18 stycznia 2005 roku, a swój pierwszy lot odbył 27 lipca[11].
Od 1994 roku (z wyjątkiem 2001) Airbus zwiększał produkcję, równolegle ze wzrostem portfela zamówień. W latach 2003-2011 Airbus produkował więcej samolotów niż jego rywal w segmentach samolotów dla ponad 100 pasażerów, amerykański Boeing Commercial Airplanes. Między 2010 a 2012 Airbus dostarczył 1632 samoloty komercyjne, o jeden więcej niż w dekadzie 1990-1999. Po latach dominacji Boeinga w segmencie szerokokadłubowym obaj producenci stworzyli duopol z ofertą samolotów o podobnych parametrach.
W grudniu 2004 roku firma rozpoczęła prace nad samolotem Airbus A350, następcy A340[12], który nie zdołał konkurować z bardziej ekonomicznym dwusilnikowym Boeingiem 777. Model A330 od wypuszczenia na rynek przez koncern z Seattle w 2003 nowegoDreamlinera zdobył zamówienia na prawie 800 sztuk i stał się najlepiej sprzedającym się szerokokadłubowcem europejskiego koncernu. 14 lipca 2014 roku ogłoszono uruchomienie programu zmodernizowanego A330neo (New Engine Option) wyposażonego w silniki Rolls-Royce Trent 7000[13]. Samolot ma być o 14% bardziej ekonomiczny i będzie dostępny w dwóch wersjach: A330-800neo (od 257 miejsc) i A330-900neo (od 287 miejsc), zastępując kolejno wersje -200 i -300. Oblot A330-900neo zaplanowano na 2016 rok, a dostawy na 2017 rok.
W styczniu 2010 roku firma dostarczyła swój 6000. samolot – był to Airbus A380 przeznaczony dla linii Emirates[14]. Już w 2013 sierpniu 2013 roku przekazano 8000. samolot, A320 dla AirAsia[15]. Od 2005 do 2015 producent zwiększył roczną produkcję o 40%, głównie dzięki rosnącej sprzedaży rodziny A320 i A330. W grudniu 2010 roku firma udostępniła wersje samolotów A319, A320 i A321 wyposażone w silniki Pratt & Whitney PW1100G lub CFM International LEAP-1A ze mniejszym o 15% zużyciem paliwa. Rodzinę tak wyposażonych samolotów nazwano A320neo (New Engine Option)[14]. Prototyp A320neo oblatano 25 września 2014[16]. 20 stycznia 2016 dostarczono pierwszego A320neo do Lufthansy[17], jego inauguracyjny lot odbył się 25 stycznia. Do czasu rozpoczęcia dostaw producent zebrał zamówienia na ponad 4000 sztuk swojego wąskokadłubowego samolotu, w tym 3300 na A320neo i 1000 na A321neo.
.jpg)
